Zawodnik podczas meczu lub treningu może komunikować się również sam ze sobą poprzez tak zwany dialog wewnętrzny. Co to jest? Dialog wewnętrzny (ang. self-talk lub inner dialogue) to inaczej rozmowa prowadzona z samym sobą. Najczęściej jest ona w formie dyskusji, w sposób, który nie jest zwerbalizowany, a tym samym jest niedostępny dla innych osób. Dialog wewnętrzny może być pozytywny i poprawiać skuteczność naszego działania lub negatywny i osłabiać naszą skuteczność. Myśli przechodzące przez głowę zawodnika to zazwyczaj zapamiętane komunikaty i uwagi. Jak wiemy, sposób myślenia bezpośrednio przekłada się na sposób działania i między innymi dlatego warto zwrócić uwagę nie tylko na to, co mówimy, ale i jak myślimy podczas treningów i meczów. Bądź uważny zatem co do siebie mówisz. Myśli przechodzące przez głowę zawodnika to jak wspomniałem powyżej zapamiętane komunikaty z treningów, wskazówki trenera, porady kolegów czy rodziców. Podczas treningu, a tym bardziej podczas meczu, gdy pojawia się wiele emocji jedno niewłaściwie wypowiedziane słowo albo nawet jeden gest potrafi zburzyć efekty wielomiesięcznej pracy.
Na marginesie dodam, że w takim sporcie jak tenis często decydują tzw. big points czyli punkty o największej ważności (decydujące punkty). Takie punkty wygrywał np. Novak Djokovic w swoich finałowych meczach na Wimbledonie. Warto także przypomnieć, że zdarza się, iż zawodnik może wygrać więcej punktów czy gemów w meczu, ale kiedy nie wygrywa big points przegrywa mecz. Często przy tych właśnie punktach pomaga dialog wewnętrzny.
Działa to jednak również w taki sposób, że odpowiednio zbudowana relacja między trenerem a zawodnikiem może spowodować, że prosty komunikat rozładuje napięcie lub zmobilizuje zawodnika do maksymalnego wysiłku. W niektórych przypadkach można nawet powiedzieć, że trener i zawodnik rozumieją się bez słów. Podkreśla to również znaczenie tak zwanej komunikacji niewerbalnej. Czy tego chcemy czy nie wiele komunikatów przekazujemy również swoimi gestami oraz mową ciała. Młodzi ludzie potrafią bardzo dobrze wyczuwać nastroje dorosłych i świetnie umieją ocenić kiedy jesteśmy zdenerwowani, smutni lub rozczarowani. Wielu trenerów traci wiarygodność w oczach swoich podopiecznych w sytuacjach, gdy ich komunikaty werbalne i niewerbalne nie są spójne. Kiedy na przykład: krzyczymy do zawodnika żeby się opanował czy uspokoił a sami jesteśmy w napięciu.
Na co zatem warto szczególnie zwrócić uwagę?
Po pierwsze: staraj się używać pozytywnej komunikacji,
po drugie: używaj prostych komunikatów,
po trzecie: wzmacniaj podejmowanie decyzji,
po czwarte: staraj się rozmawiać o błędach bez zbędnych emocji,
po piąte: buduj świadomość poprzez pokazanie zależności między sposobem myślenia a sposobem działania.
Paweł Habrat
