Różne rodzaje wysiłku – różne diety. Wprowadzenie.
Osiąganie wysokich wyników w sportach wyczynowych jest związane z działaniem wielu czynników zarówno wewnętrznych takich jak genetycznie uwarunkowane predyspozycje każdego zawodnika jak i zewnętrznych, które można modyfikować w tym właśnie sposób odżywiania.
Obecnie obserwuje się znaczny wzrost zainteresowania żywieniem oraz naturalnym wspomaganiem diety sportowców. Bierze się to z faktu istotności właściwej diety, która może wspomóc efekty treningowe.
W trakcie intensywnego wysiłku zwiększa się zapotrzebowanie na energię oraz składniki pokarmowe. Organizm, aby temu sprostać zwiększa tempo metabolizmu, czemu towarzyszy wzrost częstości skurczów serca tempa wymiany gazowej. Pobór tlenu wzrasta od 10 nawet do 20 razy, a szybkość jego transportu w naszym organizmie do mini fabryk energetycznych, jakimi są mitochondria wzrasta 100 – 200 razy. Ma to na celu wyprodukowanie potrzebnej nam w danym momencie energii, – więc podaż substratów energetycznych w diecie musi być na właściwym poziomie. Rolę tych substratów pełnią głównie węglowodany i tłuszcze, ale także białko. Podaż odpowiednich ilości witamin oraz makro i mikroelementów również musi być zapewniona, ponieważ składniki te, mimo że nie wpływają bezpośrednio na generowanie energii w ustroju, pełnią rolę biokatalizatorów reakcji zachodzących w naszym organizmie między innymi istotnie regulując przemiany metaboliczne.
Człowiek jest jak „maszyna”, którą w sporcie wyczynowym bezustannie udoskonalmy. Aby wszystkie elementy tej maszyny funkcjonowały jak najlepiej konieczne jest dostarczenie jej odpowiedniego paliwa.
Właściwy sposób odżywiania, zbilansowany pod względem zawartości i jakości składników odżywczych powinien zapewnić zdolność do maksymalnego wysiłku oraz optymalnej koncentracji w trakcie treningów oraz zawodów, w stanie stresu oraz zmęczenia.
Na wysokim poziomie współzawodnictwa, wśród sportowców obciążonych rygorystycznym treningom fizycznym, zastosowanie odpowiedniej diety może być warunkiem decydującym o zwycięstwie lub przegranej.
Ogólne zasady żywienia w sporcie są podobne zarówno w odniesieniu do sportowców wyczynowych jak i rekreacyjnych, jednak w przypadku przynależności do sportowej elity wymagane jest położenie większego nacisku na postępowanie dietetyczne zwłaszcza w okresie zawodów.
Biorąc pod uwagę różnice w metabolizmie a także w wydatkach energetycznych oraz zapotrzebowaniu na różne składniki pokarmowe w poszczególnych dyscyplinach sportu logiczny jest fakt, że zapotrzebowanie pokarmowe przedstawicieli tych dyscyplin sportowych musi się różnić.
W różnych konkurencjach sportowych oczekuje się od organizmu przystosowania do różnych typów treningu. Aby zapewnić tę możliwość konieczne jest opracowanie strategii żywieniowej oraz diety o odpowiednim profilu.
Autor tekstu: JAGODA PODKOWSKA
